بررسی مفاهیم ادارکی در قرآن کریم

پایان نامه
چکیده

چکیده تحقیق مورد نظر در صدد بررسی مفاهیم ادراکی در قرآن می باشد. آنچه در این تحقیق در پی شناساندن آن هستیم مفاهیم ادراکی در قرآن، ارتباط همنشینی و جانشینی هر کدام از واژه های مرتبط با ادراک می باشد. روش ما در این تحقیق، روش معناشناسی با تکیه بر حوزه معنایی و مشتقات مربوطه می باشد. در این تحقیق مفاهیم عقل، تدبر، قلب، لب، نهیه، فواد در بستر مفهوم شناسی لغوی و معنایی مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین در آیات فراوان هر کدام از مفاهیم یاد شده به عنوان ابزارهای شناخت نام برده شده و بر مبنای معناشناسی، هر کدام از این واژه ها، به فهم و ادراک و حقایق نسبت داده می شود. بررسی مفاهیم ادراکی به ما نشان داد که برخی از این مفاهیم تحت برخی دیگر قرار می گیرد و برخی نیز همه قوا را شامل می شود و همچنین هر کدام وظیفه مخصوص خود را دارد. از ارتباطات معنایی بین واژگان معرفتی ادراک که با تعقل و قلب به هم مرتبط می شوند، به دست می آید که بین تعقل، تدبر، لب، نهیه و فواد ارتباط معنایی وجود دارد. در این ارتباط، مفهوم عقل و قلب بیشتر به درک شبیه است. و مفاهیم دیگر به عنوان همنشین و جانشین لحاظ می شوند.

منابع مشابه

ترمینولوژی مفاهیم قرآن کریم

بحث از مفاهیم قرآن کریم همواره مورد توجه دانشمندان اسلامی و به خصوص مفسّران و فقیهان بوده و مفاهیم گوناگونی از این کتاب آسمانی استخراج شده است. این مفاهیم به سه دستة کلی، یعنی مفاهیم عرفی و مفاهیم منطقی و مفاهیم اصولی منقسم است. شایعترین معنای مفهوم، عبارت از معنا و مدلول الفاظ است و شامل معانی حقیقی و مجازی می گردد. دلالت الفاظ بر این معانی به طرق دلالت مطابقه و تضّمن و التزام و همچنین دلالت صر...

متن کامل

ساختار نظام‌‌‌مند مفاهیم اخلاقی در قرآن کریم

هدف اصلی در نگارش این مقاله، مطالعۀ روشمند و تحلیلی گزاره‌های اخلاقی بیان‌شده در سوره‌‌‌های قرآن کریم است؛ به این منظور با استفاده از روش تحلیل محتوا، نقش و جایگاه این گزاره‌ها در هدایت افراد و جامعۀ اسلامی به سمت کمال و سعادت تبیین می‌شود و یک مدل نظام اخلاقی بر اساس آن به دست می‌آید. این پژوهه بر آن است که با استخراج گزاره‌های اخلاقی قرآن کریم، تجزیه و تحلیل آن‌ها و سپس طبقه‌بندی موضوعی، در ...

متن کامل

ترمینولوژی مفاهیم قرآن کریم

بحث از مفاهیم قرآن کریم همواره مورد توجه دانشمندان اسلامی و به خصوص مفسّران و فقیهان بوده و مفاهیم گوناگونی از این کتاب آسمانی استخراج شده است. این مفاهیم به سه دستة کلی، یعنی مفاهیم عرفی و مفاهیم منطقی و مفاهیم اصولی منقسم است. شایعترین معنای مفهوم، عبارت از معنا و مدلول الفاظ است و شامل معانی حقیقی و مجازی می گردد. دلالت الفاظ بر این معانی به طرق دلالت مطابقه و تضّمن و التزام و همچنین دلالت صر...

متن کامل

مفاهیم اخلاقی معیار از منظر قرآن کریم

نظام‌های اخلاقی طبقه‌بندی‌های گوناگون از مفاهیم اخلاقی دارند. پرسش این جستار آن است که قرآن کریم چه طبقه‌بندی از مفاهیم اخلاقی را مطرح می‌کند؟ در این نوشتار دو اصل بنیادین مطرح شده است که دیگر مفاهیم اخلاقی به آن بازگشت داده می‌شوند. نخست اصل عدالت است که بسامدی بس متکثر و متنوع در قرآن کریم دارد و از آن تفسیرهای گوناگون شده است. اما به نظر می‌رسد که عدالت در منطق دینی، به‌معنای آن است که آنچه ...

متن کامل

الگوی اسلامی پیشرفت براساس مفاهیم قرآن کریم

جامعه ایران امروز بیش از هر زمان دیگری در پی کشف الگوهای اسلامی در عرصه های مختلف، بر اساس آموزه های اسلامی است. در این راستا این سؤال مطرح م یشود که الگوی اسلامی پیشرفت بر اساس مفاهیم قرآن کریم چیست؟ در پاسخ، این مدعا ارائه شده که الگوی پیشرفت قرآنی الگویی است که رهبران الهی با هدف تحقق سعادت دنیوی و اخروی (حیات طیبه) در ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، امنیتی و... با تأکید بر منابع وحیانی و بشر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشکده اصول الدین

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023